Van de “vereniging Oud Harlingen” ontving ik een oude ansichtkaart. “Paul Krugerlaan bij winter.”
Het gaat hier om een ingrijpende transformatie. Wat nu de Zuid-Oostersingel heet, was vroeger de Paul Krugerlaan en de houten brug is rond 1900 gesloopt en vervangen.
Ik denk, dat de naamsverandering een politieke achtergrond had. Paul Kruger, van het wildpark, was de voorman van de Boerenbeweging, die in Zuid-Afrika een eigen staat hadden gesticht. Die onafhankelijkheid werd door de Engelsen betwist en bevochten. Vooral toen er goud en later diamanten werden gevonden.
Toen de Engelsen opdrongen, werden in Nederland straten vernoemd en beelden geplaatst (President Steijn in Deventer).
Dit was natuurlijk een doorn in het oog van de overwinnaar, Engeland. Harlingen onderhield nauwe economische banden met name met Londen en Hull. De stad noemde zich “ het Kleine Londen”. Om de lieve vrede werd de Boerenheld Paul Kruger waarna de laan was vernoemd, verwijderd om Zuid-Oostersingel te worden gedoopt. Wat overbleef was de Paul Krugerstraat, minder prominent en minder confronterend ten opzichte van de belangrijkste handelspartner van Harlingen.
Een andere naamsverandering trof de kade Leeuwardere(i)nd. Beide kades/straten werden Franekere(i)nd genoemd. Hiermee werd een stukje historie weggepoetst. Aan het Leeuwardere(i)nd vertrokken de boten naar Leeuwarden, aan de overkant (bakkerij Overzet) de boten naar Franeker! Er waren derhalve ook logementen e.d. Het hoekpand bij het park heet niet voor niets “Morgenwekker”. Hier woonde een “porder”, die tegen betaling de schippers en reizigers wekte.
Tot slot de “Roepertsteeg”, tussen Voorstraat en Noorderhaven.Deze steeg was m.i. in vroeger jaren een “poeper”-steeg. Een plek waar bezoekers aan Harlingen hun ontlasting konden doen. Aan de poorten en bij het havenkantoor konden vreemdelingen een penning kopen, die hiertoe het recht gaf. Een andere uitleg is dat hier de stadsomroeper van Harlingen woonde.
Recentelijk is de Spekmarkt verdwenen. Het maakt nu onderdeel uit van de Lanen.
Paul Kruger
Geen opmerkingen:
Een reactie posten