REGLEMENT VAN ORDE VOOR DE HUISHOUDING IN HET STADS WEESHUIS TE HARLINGEN, 1857.

Het ontbijt zal gebruikt worden in de zomermaanden des morgens ten 8 uur, en in de wintermaanden ten 7 ½ uur. Het middagmaal des middags ten 12 uur en het avondeten voor de kinderen beneden de 13 jaren ten 7 uur, en door die boven de dertien jaren oud ten 9 uur.

Zij zullen zich bij het luiden van de klok voor iederen maaltijd dadelijk aan tafel begeven, en niet met eten een aanvang mogen maken, voor dat er gebeden is, onder den maaltijd zich stil en ordentelijk gedragen en niet van tafel opstaan, voordat er gedankt is.

Weduwe van Arent Cornelis, naaivrouw in het Stads Weeshuis in Harlingen (Harlingen Boeit)

De Spijzen, welke zij dagelijks gebruiken, voor het middageten in:

's Zondags, Soep met groente en rijst, en daarin voor ieder persoon 100 gram Nederlandsch rundervleesch zonder beenderen en in het geheel ½ Ned. Pond rundervet.

Maandags, grove Gort, daarin voor ieder persoon 30 gram rundervet.

Dingsdags, Aardappelen met Kool, Wortelen of andere geschikte groenten, daarin voor ieder persoon 50 gram rundervet.

Woensdags. Zakkoek met Siroop en Boter, voor ieder persoon 25 gram boter.

Donderdags, groene, witte of graauwe Erwten, daarin voor ieder persoon 100 gram best gedroogd Spek.

Vrijdags, Aardappelen en Stokvisch met mostardsaus, voor ieder persoon 100 gram stockvisch en 25 gram boter.

Zaturdags, in de maanden Mei, Junij en Julij Rijst of grove Gort, daarin voor ieder persoon 30 gram boter. In de andere maanden Aardappelen met Kool, Rapen, Wortelen of andere geschikte groenten, daarin voor ieder persoon 40 gram boter.

Het ontbijt en het avondeten zal bestaan in een goede snee Roggebrood met boter en kaas, en waarbij tevens Thee gedronken wordt; bovendien zullen zij Dingsdags, Woensdags en Vrijdags avonds Brij eten, van Karnemelk en Gort.

Bron: GA Harlingen, Archief Voogden Weeshuis, invnr. 4808

2Jij en Henk Bosma

3 opmerkingen

Medeleven

Opmerking plaatsen

Opmerkingen

Nog 1 opmerking weergeven

• Jan van den Hoff

  In 1708 besloot de Harlinger magistraat dat kinderen uit het stadsweeshuis, maar ook andere

  kinderen, verboden werd te kaatsen op het plein voor het weeshuis, onder het voorwendsel dat zij

  hun ballen over de omheining van secretaris Arnold Idsinga’s tuin hadden geslagen en aan de deuren

  te kloppen of die te openen en op die manier ‘steelswijze’ zich in Idsinga’s tuin te begeven, of met

  geweld over zijn omheining te klimmen of op andere wijze baldadigheid te plegen, hetzij met het

  smijten van stenen of andere voorwerpen, op straffe van dat wanneer iemand zich daaraan schuldig

  maakte, hij de eerste keer drie dagen zou worden opgesloten in de pekelkuip. Deed hij het daarna

  nog eens, dan zou hij naar het ’s Lands Tuchthuis worden gestuurd.

  

  • Leuk
  •  · 
    Beantwoorden
  •  · 8 min
• Jan van den Hoff

  In augustus 1788 ontstond er een oproer tegen de weesvader en –moeder. De weesjongens Obbe

  Lucas, Harmen Douwes, en Jan Douwes schreven op 18 augustus 1788 gezamenlijk een brief aan de

  weesvoogden en weesvoogdessen, ondertekend door de andere weesjongens als getuigen, waarin zij

  puntsgewijs de misstanden in het weeshuis opsomden. De weesvader mishandelde de weeskinderen,

  er was niet genoeg te eten, of het was bedorven, de weesvader was stomdronken en vloekte, de

  weesvader had met een familielid van de weesmoeder in de keuken zoveel wijn gedronken dat hij er

  op los vloekte.

  De zaak kwam voor het Gerecht, volgens de getuigenis van de weesmoeder werd zij

  door de weesmeisjes ‘Oude Duivel’ genoemd. Het Gerecht stelde de weesvader en –moeder in het

  gelijk en de brief van de jongens werd een schandelijk epistel genoemd. De ergste oproerkraaiers

  werden veroordeeld tot tweemaal een etmaal in de pekelkuip. De rest van de raddraaiers ging op

  water en brood. Daarnaast moesten zij de weesvader en –moeder ‘op het deemoedigst om excuus

  smeken’ vanwege hun goddeloos gedrag.

  Naast dat de weeskinderen gruwelijk gestraft werden, liepen ze ook het risico seksueel misbruikt te

  worden. Want overal waar jongeren afhankelijk zijn van een begeleider, kan risico op seksueel

  misbruik ontstaan.