vrijdag 11 januari 2019

Zo maar een straat in Harlingen
de PAUL KRUGERSTRAAT
Na de Vrede van Munster (1648) heeft de Republiek een viertal (zee)oorlogen tegen Engeland gevoerd. Na aanvankelijk succes (Chatham) werd de Nederlandse macht gebroken. De Engelsen namen Nieuw-Amsterdam en de Kaapkolonie over en voegden de gebieden toe aan hun “global empire”.
In Kaapstad en omgeving woonden veel Nederlanders (Boeren). Op termijn voelden zij zich door de Engelsen achteruit gezet en tekort gedaan. Uiteinde...
lijk besloten de Boer-leiders tot een massale exodus, die eindigde in het noorden. Transvaal en Oranje Vrijstaat riepen hun zelfstandigheid uit. De Engelsen betwisten dit en bewapenden zich. Er was geen weg terug, zeker toen er goud werd gevonden en de eerste van de twee oorlogen “Boer-War” begon (1888 – 1902). De Engelsen introduceerden het concentratie-kamp om de Boeren te isoleren.
Zij bleken uiteindelijk oppermachtig en de laatste Boerenstrijdmacht legde de wapens neer. Transvaal en Oranje Vrijstaat werden Engels gebied.
Voor en tijdens de oorlog bezochten diplomaten en gezagsdragers Europa, en vooral Nederland. Ze zochten naar steun en vonden sympathie.
Nederland stond vierkant achter de Boeren. Militaire steun was niet mogelijk, maar menig beeld werd onthuld en straten naar de Afrikaanse bezoekers genoemd.
Een van die namen is die van “Paul Kruger”, de vijfde president van de Zuid-Afrikaanse Republiek en ook wel bekend als “oom Paul”.
Zijn naam prijkt in Leeuwarden, Haarlem, Rotterdam en den Haag op de muur. En in Harlingen natuurlijk.
Maar “oom Paul” is er wel op achteruit gegaan.
Allereerst koos de gemeente voor een heuse “Paul Krugerlaan”. Maar toen de oorlog verloren was, kwamen economische motieven naar boven. De Engelsen ware de grootste handelspartner voor de Friezen. Het waren Engelse bedrijven, die de spoorlijn naar Leeuwarden aanlegden en in Harlingen de gasfabriek bouwden.
Een zo'n prominente plek voor een vijand van Engeland leek niet gepast. De Engelsen zouden zich gekwetst voelen.
Het gemeentebestuur schrapte de Paul Krugerlaan en doopte die de “Zuid-Oostersingel”. Voor Paul Kruger werd een achteraf straatje gevonden. Daar waren geen Engelsen te verwachten.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten