zaterdag 5 januari 2013

DE STENEN VAN DE STAD, h. 9


De Dom van Almenum”, een mooie kerk, op een markante lokatie en volgens de legende in 777 gesticht. Toen werd er volgens de overlevering de eerste houten kerk gebouwd. Het benodigde materiaal werd geleverd door de heilige eiken van Almenum. Heidense en tribale gedachten werden getransformeerd in een vroeg-christelijk heiligdom; het eerste in de Frieslanden, waar nu nog erediensten worden gehouden.

777 was hoogstwaarschijnlijk een ficitieve datum, maar het was toch aanleiding voor de Protestanten om de Middeleeuwse kerk in 1777 te slopen en een “moderne” kruiskerk te bouwen. De Middeleeuwse toren liet men staan. De naam “Almenum” betekent waarschijnlijk “vrijplaats” (alm heem). Dit hield in, dat persoonlijke en stammentwisten” niet op deze plek mochten worden uitgevochten. Franeker daarentegen was in het verleden bezit van de bisschoppen van Utrecht (Froonacker).

De naam “Dom” is ook ietwat pretentieus. Deze naam wordt gebruikt voor de kerk van een aartsbisschop, zoals die van Utrecht, ook in protestantse handen, en Keulen. De kerk is aan St. Michael gewijd, die daarmee ook de patroon van de stad werd. Een uitdagende keuze, omdat het hier een aartsengel betrof, die legers van Satan zal verslaan. Kerken, die aan Michael zijn gewijd, dat zijn er niet zo veel, liggen altijd op hoge locaties, zoals de Franse “Mont-Saint Michel”.

Voordat de christelijke kerk werd gebouwd, was het een heiligdom voor de Friezen. Belangrijke besluiten, die over leven of dood en oorlog en vrede, werden in heilige bossen en wouden gehouden. Maar ook voordat de Friezen zich vestigden, werd het als vestigingsplaats, versterking, haven en heiligdom gebruikt. Er waren tijden, dat een Fries van Harlingen naar de eilanden kon lopen en van daar uit naar Engeland. De Doggersbank, op sommige plekken slechts 23 meter diep, was ooit een verbindingsweg met de Britse eilanden. 12.000 jaar geleden wordt genoemd als het einde van de laatste ijstijd. Op dat moment was de zeespiegel ruim 100 meter lager. Indonesië en Indochina zijn een, Australië en Nieuw Guinea met elkaar verbonden en bestaat de Perzische Golf nog niet. De smeltende ijskappen hebben er voor gezorgd dat de zeespiegel steeg en veel, door mensen bewoond, land verloren ging. Over de gehele wereld worden opzienbarende vondsten gedaan door onderwater archeologen. Meestal zoekt men in tropische wateren, maar ook de Waddenzee heeft veel te bieden. Er ligt meer verborgen dan de “Lutine”.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten